§ 4 slepen en rollen

slepen

De slepen kunnen in twee groepen worden verdeeld en wel in die voor de akkerbouw en die voor de weidebouw.

akkerbouwslepen

Akkerbouwslepen dienen om de grond in het voorjaar oppervlakkig te verkruimelen en voor het egaliseren van de ploegsneden. Deze werktuigen worden op de kleigronden veel gebruikt voor het klaarmaken van een zaaibed voor fijne zaden en bieten, al of niet in combinatie met een eg.
De gladde sleep bestaat gewoonlijk uit vier langsbalken, waarop een houten vloer is bevestigd. Dit type wordt in tegenstelling tot de hieruit ontwikkelde tandensleep, fig. 135, niet veel meer gebruikt. De afgebeelde tandensleep bestaat uit vijf dwarsbalken, waarvan de voorste vier van tanden zijn voorzien, terwijl de achterste balk ca. 3 cm onder de anderen uitsteekt en ook langer is, dit om de egaliserende werking te vergroten. De tanden van de voorste balken variëren in lengte van 5-15 cm. De onderlinge afstand van de tanden in de balken be-

draagt ca. 10 cm en die tussen de balken 40-45 cm. Om de sleep een schommelende beweging te geven is hierop een ca. 1,30 m hoge bok geplaatst, waaraan een gewicht van 45 kg in de vorm van een betonblok is opgehangen. Door het heen en weer gaan van dat gewicht wordt de eg dan aan de linkerzijde, dan aan de rechterzijde zwaarder belast. Hierdoor worden ook de weerstandskrachten van de grond op de tanden afwisselend aan dé linkerkant en aan de rechterkant groter. Hieruit volgt, dat hoe vaster de grond is, hoe sterker de sleep zal schommelen. Het transport kan in de lengte geschieden, waarbij aan weerszijden, iets achter het midden een transportwiel wordt bevestigd. Door de trekketting langs zijn leibaan omhoog te trekken komt deze in het bovenste trekoog, fig. 135, waardoor de sleep een neiging krijgt om over de voorkant te kantelen. Dit wordt gebruikt om de sleep voorover te kantelen en zo de tanden op een eenvoudige manier van onkruid, wortelresten e.d. te ontdoen. De werkbreedte van tandenslepen varieert van 2 tot 3,5 m. Bij werkbreedten van meer dan 3 m zijn slepen tweedelig.

fig. 135-I      Tandensleep met slingergewicht